Cemile Eren Erbay

Cemile Eren Erbay, geboren en opgegroeid in Gaziantep, heeft haar leven in België met trots en dankbaarheid beschreven. In 1963 kwam ze als bruid naar het dorp Battal. Een jaar later vertrok haar man naar België om te werken. Na een jaar werk keerde hij terug en haalde Cemile op naar België. "Ik kwam in 1965 naar België," zegt ze, en haar verhaal van aanpassing en de eerste jaren in het nieuwe land begint.

"Mijn schoonvader en schoonmoeder waren heel goede mensen," vertelt Cemile. "Ze hielden veel van me en behandelden me heel goed. Eigenlijk wilden ze me niet naar België sturen, maar ik volgde mijn man." Haar schoonouders waren er voor haar, hoewel ze aanvankelijk moeite hadden met het idee van hun dochter-in-law die zo ver van huis zou zijn. Helaas zijn ze allebei inmiddels overleden.

De eerste jaren in België waren relatief probleemloos. "Geen enkel familielid heeft mij ooit gekwetst of beledigd," zegt Cemile. De meeste familieleden van die tijd zijn inmiddels ook overleden. De eerste dag dat ze naar België kwam, werd ze verwelkomd door een familie uit Maraş. "Toen ik voor het eerst naar België kwam, verbleven we bij een Maraşse familie die ik nog nooit had ontmoet. Ze hebben ons heel goed geholpen," zegt ze. Na enkele dagen verhuisden ze naar een huis dat de mijn in de straat 12 voor hen had toegewezen, waar ze jarenlang woonden. Later kochten ze hun huidige huis.

Cemile herinnert zich de belangrijke rol die haar buren speelden in haar integratie. "Ik leerde Nederlands van onze Belgische buren," zegt ze. Een van die buren was Maria, een vrouw die niet alleen vriendelijk was, maar ook veel hielp. "Maria kwam minstens vijf keer per dag bij ons langs. Ze heeft ons zoveel geholpen. Ik leerde Nederlands vooral van haar." Ook was er een ambtenaar van de gemeente Beringen genaamd Fons die een belangrijke rol speelde in hun aanpassing. "Hij gaf ons advies over alles, vooral over de opvoeding van onze kinderen. Hij leidde ons."

Het was niet altijd makkelijk, maar het gezin slaagde erin zich goed aan te passen. "Toen we in België aankwamen, vertelden we wat we wisten, deden we wat we moesten doen, en kochten en verkochten we dingen. Later, toen onze kinderen groter werden, werden zij onze tolken," zegt Cemile.

Ze is trots op haar gezin. "Ik ben erg tevreden met mijn man en kinderen," zegt ze. "Mijn man is een goed mens. Natuurlijk zijn er in het huwelijk zowel goede als slechte tijden, maar mijn man heeft altijd goed voor me gezorgd, hij heeft me nooit gekwetst." Cemile heeft nooit spijt gehad van haar keuze om naar België te komen. "Ik dank God dat ik mijn kinderen goed heb opgevoed. Geen van hen was stout, of bracht problemen naar huis. Ze hebben me nooit gekwetst. Ze hebben allemaal goed gestudeerd en een beroep gevonden."

Toch waren de eerste jaren niet zonder uitdagingen. "Het is heel moeilijk om ver van je thuisland te zijn," zegt Cemile. "In de eerste jaren probeerden we om de twee jaar terug naar ons land te gaan. Er was ook een periode van zes jaar waarin we niet konden gaan. Daar zijn je ouders, je broers en zussen, en je mist ze natuurlijk."

"Nu hebben we niemand meer daar," zegt ze. "Ik kon zelfs niet naar de begrafenis van mijn eigen ouders. Mijn kinderen waren nog te jong en we hadden niet genoeg middelen, ik kon mijn kinderen niet achterlaten bij iemand anders." Ondanks dit verdriet, heeft ze geen spijt van haar keuze om naar België te komen. "Alles heeft zijn prijs. Het is niet makkelijk om in een vreemd land een leven op te bouwen. Ver weg van je land, je familie en je verwanten. Maar ik heb geen spijt dat ik naar België ben gekomen. Hier zijn onze dagen en jaren goed verlopen."

Ze heeft mooie herinneringen aan haar tijd in België. "We hebben hier veel herinneringen gemaakt. We hadden een minibus die bijna het vervoermiddel van de buurt was. De kinderen gingen ermee op stap, naar school, naar de winkel, naar markten, en ook onze buren gebruikten hem voor hun behoeften," zegt Cemile. "Mijn man nam de zes kinderen in de minibus en ging naar de GB-winkel om voor hen gele kaas te kopen. Mijn kinderen waren dol op gele kaas. Mijn man gaf zijn laatste cent uit voor de kinderen. Mijn kinderen zijn goed en gelukkig opgevoed."

Haar grootste verdriet in België was de scheiding van haar jongste zoon en zijn vrouw. "Het enige waar ik me verdrietig over voel, is de scheiding van mijn jongste zoon en zijn vrouw. Ze hadden een kind, maar konden het niet goed met elkaar vinden en gingen uit elkaar. Onze schoondochter heeft ons altijd met respect behandeld. We hielden van haar en we houden nog steeds van haar, we hebben nog steeds contact."

Als het gaat om de vraag of ze ooit serieus heeft overwogen om terug naar Turkije te gaan, is het antwoord eenvoudig: "Het idee van een definitieve terugkeer naar ons land is nooit bij ons opgekomen. We zijn tevreden met dit land. We hebben hier nu wortels geschoten en we zijn gewend aan het leven hier."

CEMİLE EREN ERBAY

Beringen

Biz Gaziantep’de doğdum büyüdüm. 1963 yılında Battal köyüne gelin geldim. Bir yıl sonra Belçika’ya gitti. Aradan bir yıl çalıştıktan sonra geldi beni aldı. Yani ben 1965 yılında Belçika’ya geldim.

Kayın babam, kayınvalidem çok iyi insanlardı. Beni aslında Belçika’ya göndermek istemediler. Beni çok sevelerdi, beni iyi ağırladılar. Şimdi ikisi de rahmetli oldu.

Eşimde ayrı o bir yıl sorunsuz geçti. Aile bireylerinin hiçbiri beni kıracak üzecek bir davranışta bulunmadı. Çoğu ahirete intikal ettiler.

Belçika’ya Geldiğim İlk Günde Maraşlı Bir Aile Bizi Misafir Etti.

Belçika’ya ilk geldiğimde daha önce hiç görmediğim, tanımadığım Maraşlı bir ailenin evinde kaldık. Aradan birkaç gün geçti. Sonra şimdi oturduğumuz sokakta 12 numarayı maden ocağı bize tahsis etmişti, oraya yerleştik. Senelerce orada yaşadık. Daha sonra şimdi oturduğumuz evi aldık.

Flamanca’yı Belçikalı Komşulardan Öğrendim

Belçika’da hiçbir zorluk çekmedik. Maria adında bir komşumuz vardı. Bizi çok sevmişti, günde en az 5 defa gider gelirdi. Onun bize çok faydası oldu. Flamanca’yı daha çok ondan öğrendim.

Bir de Beringen Belediyesi’nde çalışan Fons adında bir memur vardı. O da bize çok yardımcı oldu. Özellikle çocuklarımın eğitimi söz konusu olduğunda bilgi verir bizi yönlendirirdi.

Belçika’da ilk geldiğimiz yıllarda bildiğimiz kadarıyla anlattık, aldık, sattık, sonra çocuklarımız büyüdüler bize tercüman oldular.

Eşim ve Çocuklarımdan Çok memnunun

Eşim iyi bir insandır. Elbette evliklerde iyi gün kötü gün olur, ancak eşim bana hep iyi davrandı, beni üzmedi.

Çok şükür Allah’ıma çocuklarıma çocuklarımı iyi yetiştirdim. Hiç birinin yaramazlığını, eve sorun getirdiğini görmedim, beni hiç üzmediler. Hepsi düzgün bir şekilde okudular, meslek sahibi oldular.

İnsanın memleketinden uzak olması çok zor bir durum. İlk yıllarda 2 yılda bir memlekete gitmeye çalışırdık. Bir de 6 yıl gidemediğimiz dönem oldu. Orada anne var, baba var, kardeşler var, insan özlüyor elbette.

Memlekette Kimsemiz Kalmadı

Şimdi oralarda kimsemiz kalmadı. Kendi anne babamın cenazesine bile gidemedim. Çocuklarım çok ufaktı, durumumuz elvermedi, çocuklarımı başkasına emanet edemedim. Tek tük akraba veya tanıdığımız oluyor. Bir de zamanla gözden uzak gönülden uzak oluyorsun.

Her şeyin bir bedeli var elbette. Gurbet ellerde düzen kurmak kolay iş değil. Toprağından uzak, akrabalarından, ailenden uzak. Ancak Belçika’ya gelmiş olmaktan şikayetçi değilim. Burada günlerimiz senelerimiz iyi geçti.

Bu Ülkede Güzel Anılarımız Oldu

Burada çok anılar biriktirdik. Bir minübüsümüz vardı. Adeta mahallenin aracı gibiydi. Çocuklar gezmeye onunla giderdi, okula, çarşıya, mağazalara hem kendimiz hem tüm komşularımız onunla ihtiyaçlarını görürdü. 6 çocuğumu eşim alır o zamanlar GB mağazasına götürür onlara sarı peynir alırdı. Çocuklarım sarı peynir yemeyi çok sevelerdi. Eşim cebindeki son kuruşuna kadar çocuklar için harcardı. Çocuklarım çok iyi ve mutlu yetiştiler.

Belçika’da Bizi En Çok Oğlumun Eşinden Ayrılışına Üzdü

Belçika’ya yaşadığım sürece tek üzüldüğüm konu küçük oğlumun eşinden ayrılışı oldu. Bir çocukları vardı. Anlaşamadılar ve ayrıldılar. Gelinimizin bize bir saygısızlığı olmadı. Gelinimizi sevdik, seviyoruz, halen de görüşüyoruz. Tek üzüntümüz bu ayrılık oldu.

Kesin Dönüş Fikrimiz Hiç Olmadı

Memlekete geri dönmek ya da kesin dönüş gibi bir konu gündemimize gelmedi. Bu ülkeden memnunuz. Buraya artık kök saldık, alıştık.

Flaman Komşularımızın Bize Çok İyiliği Oldu

Flaman komşularımızla çok iyi geçindik. Bize çok faydaları oldu. İlk geldiğimiz yıllarda televizyonumuz yoktu. Çocuklar onların evinde film izlerlerdi. Telefonumuz yoktu, onların telefonu ile memleket ile irtibat kurardık. Elbette zamanla her şeyimiz oldu, ama o ilk yıllar bize gösterilen ilgi bizi çok mutlu etmişti.