Op een koude winterdag, 2 februari 2025, zat  vertelt Karani Kutlu zijn verhaal, . "Mevlana zei het zo mooi: 'Alles wacht op zijn tijd, geen roos bloeit voor zijn tijd en de zon komt niet te vroeg op. Wacht, wat van jou is, zal naar je toe komen.'" Deze woorden leken een leidraad te zijn in zijn levensverhaal.

Geboren in 1956 in het dorp Adayazı, Emirdağ, vertrok Karani op jonge leeftijd naar België. "In 1967, toen ik nog een kind was, kwam ik naar België. Daarvoor was ik in 1966 al als toerist naar België gereisd. Anderhalf jaar later haalde mijn vader, die hier als arbeider werkte, ons gezin naar België, en vestigden we ons in de stad Gent." Het was een tijd van aanpassing, leren en overleven in een nieuw land met een vreemde taal en een onbekende cultuur.

De overgang was niet eenvoudig. "Ik begon daar met school en ging na mijn schooltijd direct aan het werk. Toen ik de dienstplichtige leeftijd bereikte, keerde ik terug naar Turkije om mijn militaire dienst van 20 maanden te voltooien. Destijds bestond de mogelijkheid tot ‘militaire afkoop’ nog niet. Na mijn dienst keerde ik terug naar mijn werk." Het was een tijd waarin migranten heen en weer bewogen tussen twee werelden, zonder te weten waar ze uiteindelijk thuishoorden.

In 1973 trouwde Karani in Turkije en bracht zijn vrouw naar België. Samen bouwden ze een gezin op. "We kregen vijf kinderen: vier zonen en een dochter. Onze kinderen zijn hier geboren en opgegroeid. Vandaag de dag werken ze allemaal in Brussel." De roots lagen in Turkije, maar de toekomst werd hier gevormd, in België.

De verhuizing naar Brussel was een cruciale beslissing. "Na ongeveer 13-14 jaar in Gent te hebben gewoond, besloot ik, mede op aandringen van mijn vader die meer werkgelegenheid zag in Brussel, om daarheen te verhuizen. Samen met mijn vader en drie broers kochten we een huis in Brussel, zodat we geen huur meer hoefden te betalen. Een jaar na de aankoop verhuisden we definitief naar Brussel, en sinds 1980 woon ik daar." Het was een stap die stabiliteit bracht, maar de vraag bleef: was dit nu echt hun thuis?

"Noch Belg, noch Turk," zegt hij nadenkend. "In gesprekken met vrienden komt vaak de vraag naar voren of we ooit definitief terugkeren naar Turkije. Maar omdat onze kinderen en kleinkinderen hier in België wonen, denk ik niet dat we ooit volledig zullen terugkeren. Zelfs als we naar Turkije gaan, blijft één voet altijd in België. We kunnen niet lang zonder onze kinderen. Na een paar maanden in Turkije keren we telkens weer terug naar België. Zo blijft het leven doorgaan." Het is het lot van vele migranten: altijd een brug tussen twee werelden, maar nooit volledig geworteld in één.

De verschillen tussen de Belgische en Turkse cultuur zijn duidelijk voelbaar voor hem. "De Belgen tonen niet dezelfde mate van respect en oprechtheid als wij, Turken. In Belgische gezinnen gaan kinderen na hun schooltijd hun eigen weg en verliezen ze vaak het contact met hun familie. In onze cultuur is dat anders: ouders blijven niet alleen hun kinderen, maar later ook hun kleinkinderen ondersteunen en beschermen. Dit is een traditie die wij in ere houden."

Een van de meest opmerkelijke gebeurtenissen in zijn leven betrof zijn oude buurman in Gent. "Toen ik nog in Gent woonde, hadden we een Belgische buurman, een voormalige politiecommissaris van in de 80. Hoewel hij een zoon en een dochter had, leefde hij volledig alleen. Niemand kwam langs om naar hem om te kijken. Hij had jarenlang in de politie gewerkt, maar moest in zijn oude dag in eenzaamheid overleven."

Karani en zijn familie namen hem onder hun hoede. "In die tijd waren er nog geen gasverwarmingen zoals nu, en huizen werden verwarmd met kolenkachels. Ik hielp hem met het sjouwen van zijn kolen en het aansteken van zijn kachel. Omdat we buren waren, hielpen we hem ook met andere behoeften. Toen hij zag hoeveel respect en aandacht wij hem gaven, besloot hij op 80-jarige leeftijd om Turks en moslim te worden." Een klein gebaar, met een diepe impact.

Karani’s verhaal weerspiegelt het grotere migratieverhaal van duizenden Turkse families in België. Een zoektocht naar een beter leven, een balans tussen twee culturen en de voortdurende vraag: waar hoor ik echt thuis?

10 yıl önce yaptığım röportajı şimdi Türklerin Belçika'ya göçünün 60. yılında yayınlamak nasip oldu. Araya birşeyler girdi, ses kayıtlarını kaybettim, ben heyecanımı yitirdim, ama yaptığım röportajın video kaydı ve fotoğraflar arşivde 10 yıl boyunca beni bekledi.

Geçen hafta arşivi karıştırıken gözüme takıldı. Dosyayı açıp baktım. Tam bana lazım olan şey önümde duruyordu. video montajı ve röportajın yazıya dökülmesi 3-5 saatimi alsada çalışmamız yıllar sonra boşa gitmemişti.  İsmim Karani Kutlu, 1956 Emirdağ, Adayazı köyü doğumluyum. Belçika'ya çocuk yaşımda1967 yılında geldim. Daha önceleri Belçika'ya 1966 yılında turis olarak gelip, işçi olan Babam tarafından 1,5 sene sonra ailem ile birlikte istek yoluyla Belçika''nın Gent şehrine geldim.  Gent'te okula başadım. Okulu birince işe başladım. Askerlik çağımın gelmesi ile Türkiye'ye giderek 20 ay askerlik vazifemi yaptım. O yıllarda bedelli askerlik yoktu. Askerlik dönüşü işime devam ettim.

1973 yılında evlendim. Türkiye'de evlendikten sonra eşimide yanıma getirdim. 1 kız, 4 oğlan çocuğum oldu. Çocuklarım burada doğdu, büyüdü. Çocuklarımın tamamı Büksel'de  çalışıyorlar. 13-14 yıl Gent'te yaşadıktan sonra Babamın Brüksel başkent, daha fazla iş imkanı var ısrarları üzerine Brüksel'e taşınmaya karar verdik.  Babam ve 3 kardeşimle birlikte ev kirası ödememek için Brüksel'den ev satın aldık. Brüksel'den ev aldıktan 1 yıl sonra Brüksel'e taşındık. 1980 yılından bu tarafa Brüksel'de ikamet ediyorum. Belçika'da 35 yıl işçi olarak çalışmışlığım var. İşyerimin kapanması neticesinde 56 yaşımdan itibaren işsizlik maaşı alıyorum. Bu yaştan sonra çalışmaya niyetim de yok, artık iş bulma imaknım da yok. Fransızca ve Falmanca dillerini biliyorum.  Bazen dost sohbetlerinde arkadaşlar Türkiye'ye ne zaman kesin dönüş yapacağımız konusunda sorular soruyorlar! Çocuklarımız ve torunlarımız Belçika'da olduğu için Türkiye'ye kesin dönüş yapacağımızı san mıyorum.  Türkiye'ye gitsekte ayağımızın birisi daima Belçika'da oluyor. Bir türlü Ne Belçikalı, Ne de Türkiyeli olabiliyoruz. Çocuklarımızdan ayrı kalamıyoruz. Türkiye'de bir kaç ay kaldıktan sonra tekrar Belçika'ya dönüyoruz. Hayat böyle devam ediyor.

Belçikalılarda bizim Türkler kadar büyüklerine karşı saygı ve samimiyet yok. Belçikalı aillerde yetişen çocuklar okul çağını bitirdikten sonra kendi yollarını çizip, ailesi ile olan bağlarını kopartıyorlar. Bizim toplumumuzda durum öyle değil. Bizlerde ise yıllar boyu anne ve Baba çocuklarının daha sonra torunlarının arkalarını korup, kollarlar. Bizde gelenek böyle. Avrupalılarda olmayan başka bir sevgi ve saygı bağı var.  Gent'te yaşadığım yıllarda  bizim evin hemen bitişiğinde Belçikalı bir komşumuz vardı.

Gentin eski emniyet müdürlerinden 80 li yaşlarda olan bir adam 1 oğlu ve 1 kızı olmasına rağmen  yalnız yaşıyordu. onun ne geleni ne de gideni ne de arayıp soranı vardı.  Durumu da perişan haldeydi. Yıllarca emniyet müdürlüğü yapmış bir kişi yalnız başına yaşam mücadelesi veriyordu.  O tarihlerde şimdiki gibi evlerde doğal gaz falan yoktu. Evler kömür sobaları ile ısıtılıyordu. Adamın kömürünü taşıyıp, sobasını yakardım. Bizler komşusu olduğumuz için bazı ihtiyaçlarının karşılanması için de yardımcı oluyorduk.

Bizim ona verdiğimiz değer ve saygıyı gördükten sonra Adam 80 yaşından sonra Türk ve Müslüman olmaya karar verdi.